ویکیپیڈیا

ایرانی سلطنتیں

یہ ایران کے اہم حکمران خاندانوں کے خاندانوں اور بادشاہوں کی ایک فہرست ہے ، جس میں ایران کے جغرافیائی علاقے اور ان کے حکمرانوں کی حکمرانوں کی تمام سلطنتیں اور سلطنتیں شامل ہیں۔

ایران میں حکمران خاندانوں کے علاقے کا نقشہ اور ہخامنشی خاندان سے لے کر اسلامی جمہوریہ کی حکومت تک مختلف خاندانوں کے حکومتی دائرہ کار۔ یہ نقشہ ان خاندانوں کی فہرست پیش کرتا ہے جن پر زیادہ تر ایران پر غلبہ حاصل تھا اور قبائلی اور مقامی بادشاہتوں کا تذکرہ نہیں کیا گیا تھا۔ نقشہ میں یہ بھی شامل نہیں ہے جب موجودہ دور کا ایران کا علاقہ غیر ملکی سلطنت کا حصہ تھا ، مثال کے طور پر جب ایران پر سلوقی ، راشدین خلیفہ ، امویوں ، عباسیوں اور منگولوں کی حکومت تھی۔

مرکزی حکمرانوں کے ساتھ ساتھ ایران میں چھوٹے حکمران خاندانوں کی مزید مکمل فہرست دیکھنے کے لیے ، مندرجہ ذیل صفحات پر رجوع کریں: ایلام کے بادشاہوں کی فہرست

آراتا (سن 2700 قبل مسیح)

ترمیم
نام دیهیمی نام اصلی نگاره لقب زایش-مرگ آغاز شاهی پایان شاهی خویشاوندی یادداشت
خاندان ارته، حدود 2700 پ. م
1 این سوکوش سیرنه ارباب ارته ؟ -؟ ح2700پ. م ح2700پ. م ؟ همزمان با انمرکر شاه اوروک

ایلام (تمدن) حدود 2700 تا 678 قبل مسیح

ترمیم
نام دیهیمی اصل نام تصویر لقب پیدائش-موت آغاز شاہی احتتام شاہی رشتہ یادداشت
اولین شاہان ایلامی، ح2700- ح2600پ. م
2 هومبابا ؟ - ح2680پ. م ح2700پ. م ح2680پ. م ؟ همزمان با گیلگمش شاه اوروک
3 هومبان شوتور (یا خومباستیر) ؟ -؟ ؟ ؟ ؟
خاندان یکم اوان، ح2600- ح2550پ. م
4 پادشاهی اوان (ناشناس) شاه اوان ؟ -؟ ح2580پ. م ؟ ؟ همزمان با اورنونگل شاه اوروک
5 لو … شاه اوان ؟ -؟ ؟ ؟ ؟
6 کورایشک شاه اوان ؟ -؟ ؟ ح2550پ. م ؟ 36 سال همزمان با لوگل انه موندو شاه ادب و اورننشه شاه لاگاش
خاندان دوم اوان،[1] ح2550-ح2270پ. م
7 پلی شاه اوان ؟ -؟ ح2500پ. م ؟ ؟
8 تته یکم شاه اوان ؟ -؟ ؟ ؟ ؟
9 اوکو تنهیش شاه اوان ؟ -؟ ؟ ؟ ؟
10 هیشوتش شاه اوان ؟ -؟ ؟ ؟ ؟
11 شوشون ترنه شاه اوان ؟ -؟ ؟ ؟ ؟
12 نپی ایلهوش شاه اوان ؟ -؟ ؟ ؟ ؟
13 کیکو سیوه تمتی شاه اوان ؟ -؟ ؟ ؟ ؟
14 هیشپ رتپ یکم شاه اوان ؟ -؟ ؟ ؟ ؟
15 لوه ایشن شاه اوان ؟ -ح2325پ. م ؟ ح2325پ. م پسر هیشپ رتپ یکم
16 هیشپ رتپ دوم شاه اوان ؟ -؟ ح2325پ. م ؟ پسر لوه ایشن
17 امه سینی شاه اوان ؟ - 2311پ. م ح2315پ. م 2311پ. م
18 هلو شاه اوان ؟ -؟ ؟ ؟ ؟
19 هیته شاه اوان ؟ -؟ ح2270 پ. م ح2270 پ. م ؟ همزمان با نرم سین شاه اکد
خاندان کوتیان، حدود 2256 تا حدود 2120 پیش از میلاد
20 اریدوپیزیر شاه کوتی ? - ? ح2256پ. م ح2251پ. م ?
21 ایمته (یا نیبیه) شاه کوتی ? - ? ح2250پ. م ح2246پ. م ?
22 اینکی شوش شاه کوتی ? - ? ح2245پ. م ح240پ. م ?
23 زرله گب شاه کوتی ? - ? ح2239پ. م ح2234پ. م ?
24 شولمه شاه کوتی ? - ? ح2233پ. م ح2228پ. م ?
25 الولمش (یا سیلولومش) شاه کوتی ? - ? ح2227پ. م ح2222پ. م ?
26 دوگه شاه کوتی ? - ? ح2221پ. م ح2216پ. م ?
27 ایلوان شاه کوتی ? - ? ح2215پ. م ح2213پ. م ?
28 اینی مبه کش شاه کوتی ? - ? ح2212پ. م ح2208پ. م ?
29 اینکی شوش شاه کوتی ? - ? ح2207پ. م ح2202پ. م ?
30 یرله گب شاه کوتی ? - ? ح2201پ. م ح2187پ. م ?
31 اببه ته شاه کوتی ? - ? ح2186پ. م ح2184پ. م ?
32 یرله گب (یا یرله) شاه کوتی ? - ? ح2183پ. م ح2181پ. م ?
33 کوروم شاه کوتی ? - ? ح2180پ. م ح2180پ. م ?
34 اپیل کین شاه کوتی ? - ? ح2179پ. م ح2177پ. م ?
35 له اره بوم شاه کوتی ? - ? ح2176پ. م ح2175پ. م ?
36 ایره روم شاه کوتی ? - ? ح2174پ. م ح2173پ. م ?
37 ایبره نوم شاه کوتی ? - ? ح2172پ. م ح2172پ. م ?
38 هبلوم شاه کوتی ? - ? ح2171پ. م ح2170پ. م ?
39 پوزور سوئن شاه کوتی ? - ? ح2169پ. م ح2163پ. م ?
40 یرله گنده شاه کوتی ? - ? ح2162پ. م ح2156پ. م ?
41 سی ئوم (یا سی ئو) شاه کوتی ? - ? ح2155پ. م ح2121پ. م ?
42 تیری گن شاه کوتی ? - ? ح2120پ. م ح2120پ. م ? 40 روز
خاندان سوم اوان،[1] حدود 2100پیش از میلاد
43 کوتیک اینشوشیناک شاه اوان ? - ? ح2100پ. م ح2100پ. م پسر شینپی هیش هوک همزمان با اورنمو شاه اور. شوش در سال‌های 2078 و 2016پ. م به دست سپاهیان اور گشوده شد. پس از وی شاهان سیماشکی رهبری ایلام را در دست گرفتند.
خاندان سیماشکی، حدود 2070 تا حدود 1975 پیش از میلاد
44 گیرنمه یکم شاه سیماشکی ? - ? ? ? ?
45 تزیته یکم شاه سیماشکی ? - ? ح2040پ. م ح2037پ. م[2] ?
46 اپرتی یکم شاه سیماشکی ? - ? ? ح2033پ. م[3] ?
47 گیرنمه دوم شاه سیماشکی ? - ? ح2033پ. م ? ?
48 تزیته دوم شاه سیماشکی ? - ? ? ? ?
49 لورک لوهان شاه سیماشکی ? - 2022پ. م ح2028پ. م 202پ. م ?
50 هوتران تمتی شاه سیماشکی ? - ? ? ? ?
51 ایندتو این شوشینک یکم شاه سیماشکی ? - 2016پ. م ? 2016پ. م پسر هوتران تمتی
52 کیندتو شاه سیماشکی ? - ? پیش از 2006پ. م پس از 2005پ. م پسر تن روهوراتیر گشاینده اور
53 ایندتو این شوشینک دوم شاه سیماشکی ? - ? ح1980پ. م ? پسر په پی[4] همزمان با شوایلیشو شاه ایسین و بیله لمه شاه اشنونه
تن روهوراتیر یکم شاه سیماشکی ? - ? ح1965پ. م ? پسر ایندتو این شوشینک دوم همزمان با آیدین دگن شاه ایسین
55 ایندتو این شوشینک سوم شاه سیماشکی ? - ? ? ? پسر تن روهوراتیر یکم بیش از سه سال
خاندان اپرتی، حدود 1975 تا حدود 1500 پیش از میلاد
56 اپرتی دوم شاه سیماشکی، شاه انشان و شوش، سوکل ماه ? - ? ح1973پ. م ? در 1973پ. م با دختر آیدین دگن شاه ایسین ازدواج کرد. همزمان با آیدین دگن شاه ایسین
57 شیلههه شاه انشان و شوش، سوکل ماه ? - ? ? ? پسر اپرتی دوم
58 کوک نشور یکم سوکل ماه ? - ? ? ? پسر (خواهرزاده) شیلههه
59 اته هوشو سوکل و ایپیر شوش، شبان مردم شوش، شبان این شوشینک ? - پس از 1894پ. م ؟1928پ. م پس از 1894پ. م پسر کوک نشور یکم (؟)
60 تتپ مده شبان مردم شوش ? - ? پس از ح1890پ. م ? پسر کوک نشور یکم (؟)
61 پلرایشن سوکل ماه ? - ? ? ? ?
62 کوک سنیت ? - ? ? ? پسر پلرایشن (؟)
63 کوک کیروش سوکل ماه، سوکل ایلام و سیماشکی و شوش ? - ? ? ? پسر لن کوکو و برادرزاده پلرایشن
64 تم سنیت ? - ? ? ? پسر کوک کیروش
65 کوک نهونته ? - ? ? ? پسر کوک کیروش
66 کوک نشور دوم سوکل ماه، سوکل ایلام، سوکل ایلام و سیماشکی و شوش ? - ? ? ? پسر کوک نهونته (؟)
67 شیروکدوه سوکل ماه ? - ? ح1790پ. م ? ? همزمان با شمشی ادد یکم شاه آشور
68 شیموت ورتش یکم ? - ? ? ? پسر شیروکدوه
69 سیوه پلر هوپک سوکل ماه، سوکل شوش، شاهزاده ایلام ? - ? پیش از 1765پ. م پس از 1765پ. م پسر شیروکدوه
70 کودوزولوش یکم سوکل ماه، سوکل شوش ? - ? ? ? پسر شیروکدوه
71 کوتیرنهونته یکم سوکل ماه ? - ? ح1710پ. م ? پسر کودوزولوش یکم
72 اته مره هلکی ? - ? ? ? پسر کودوزولوش یکم (؟)
73 تته دوم سوکل ? - ? ? ? برادر اته مره هلکی
74 لیله ایرتش ? - ? ? ? پسر کودوزولوش یکم
75 تمتی اگون سوکل ماه، سوکل شوش ? - ? ? ? پسر کوتیرنهونته یکم
76 کوتیر شیلههه سوکل ماه، سوکل ? - ? ? ? پسر تمتی اگون
77 کوک نشورسوم سوکل ایلام، سوکل شوش ? - ? پیش از 1646پ. م پس از 1646پ. م پسر کوتیر شیلههه
78 تمتی رپتش ? - ? ? ? پسر کوتیر شیلههه
79 شیموت ورتش دوم ? - ? ? ? پسر کوک نشورسوم
80 شیرتوه شاه شوش ? - ? ? ? پسر کوک نشورسوم
81 کودوزولوش دوم سوکل ماه، شاه شوش ? - ? ? ? پسر شیموت ورتش دوم
82 تن اولی سوکل ماه، سوکل ? - ? ? ? ?
83 تمتی هلکی سوکل ماه، سوکل ایلام و سیماشکی و شوش ? - ? ? ? پسر تن اولی
84 کوک نشورچهارم[3] سوکل ماه ? - ? ? ? پسر تن اولی
85 کوتیک متلت[5] ? - ? ح1500پ. م ? پسر تن اولی
خاندان کیدینو،[6] حدود 1500 تا حدود 1370پ. م
86 کیدینو شاه انشان و شوش ? - ? سده 15پ. م ? ?
87 این شوشینک سونکیر نپیپیر شاه انشان و شوش ? - ? ? ? ?
88 تن روهوراتیر دوم شاه انشان و شوش ? - ? سده 15پ. م ? ?
89 شله شاه انشان و شوش ? - ? ? ? ?
90 تمتی اهر شاه انشان و شوش ? - ? ح1370پ. م ? ? همزمان با کدشمن انلیل یکم شاه کاسی بابل
خاندان ایگه هلکی،[6] حدود 1400 تا حدود 1200 پیش از میلاد
91 پلرایشن یکم شاه انشان و شوش ? - ? ح1390پ. م ? پسر ایگه هلکی همزمان با کوریگلزو یکم شاه کاسی بابل
92 کیدین هوتران یکم شاه انشان و شوش ? - ? ? ? پسر پلرایشن یکم
93 اترکیته دوم شاه انشان و شوش ? - ? ? ? پسر ایگه هلکی
94 هومبان نومنه یکم شاه انشان و شوش ? - ? ح1370پ. م ? پسر اترکیته دوم همزمان با بورنه بوریش دوم شاه کاسی بابل
95 اونتاش ناپیریشا شاه انشان و شوش ? - ? ح1340پ. م ? پسر هومبان نومنه یکم
96 کیدین هوتران دوم شاه انشان و شوش ? - ? ? ? پسر اونتش نپیریشه[7]
97 نپیریشه اونتش (یا هومبان اونتش) شاه انشان و شوش ? - ? ? ? پسر کیدین هوتران دوم[7]
98 پلرایشن دوم شاه انشان و شوش ? - ? ? ? ?
99 اونپتر نپیریشه (یا اونپتر هومبان) شاه انشان و شوش ? - ? ? ? پسر پلرایشن دوم
100 کیدین هوتران سوم شاه انشان و شوش ? - ? ح1224پ. م ح1217پ. م پسر پلرایشن دوم همزمان با انلیل ندین شومی و ادد شومه ایدینه شاهان کاسی بابل[8]
خاندان شوتروکی،[6] حدود 1200 تا حدود 970 پیش از میلاد
101 هلوتوش این شوشینک شاه انشان و شوش ? - ? ح1200پ. م ? ?
102 شوتروک نهونته یکم شاه انشان و شوش ? - ? پیش از 1158پ. م پس از 1158پ. م پسر هلوتوش این شوشینک
103 کوتیرنهونته دوم شاه انشان و شوش ? - ? پیش از 1155پ. م پس از 1155پ. م پسر شوتروک نهونته یکم
104 شیلهک این شوشینک یکم شاه انشان و شوش ? - ? ? ? پسر کوتیرنونته دوم
105 هوته لوتوش این شوشینک شاه انشان و شوش ? - ? پیش از 1110پ. م پس از 1110پ. م پسر کوتیرنهونته دوم
106 شیلهینه همرو لکمر شاه انشان و شوش ? - ? پس از 1110پ. م ? پسر شیلهک این شوشینک یکم
107 هومبان نومنه دوم شاه انشان و شوش ? - ? آغاز سده 11پ. م ? ?
108 شوتروک نهونته دوم شاه انشان و شوش ? - ? میانه سده 11پ. م ? پسر هومبان نومنه دوم
109 شوتور نهونته یکم شاه انشان و شوش ? - ? میانه سده 11پ. م ? پسر هومبان نومنه دوم
110 مربیتی اپله اصر "فرزند" ایلام ? - ? پیش از 983پ. م پس از 978پ. م ?
? اکشیر شیموت شاه انشان و شوش ? - ? ? ? ?
? اکشیرنهونته شاه انشان و شوش ? - ? ? ? ?
? کره ایندش شاه ایلام ? - ? ? ? ?
خاندان هومبان تهره (نوایلامیان)، حدود 830 تا حدود 640 پیش از میلاد
شاه ناشناس ایلام شاه انشان و شوش ? - ? پیش از 821پ. م پس از 821پ. م ? همزمان با شمشی ادد پنجم شاه آشور
114 هومبان تهره یکم شاه ایلام ? - 743پ. م ? 743پ. م ?
115 هومبان نیکش یکم شاه ایلام ? - 717 پ. م 743 پ. م 717 پ. م پسر هومبان تهره یکم
116 شوتورنهونته دوم شاه انشان و شوش ? - 699 پ. م 717 پ. م 699 پ. م پسر (خواهرزاده) هومبان نیکش یکم
117 هلوشو این شوشینک شاه انشان و شوش ? - اکتبر693پ. م 699 پ. م اکتبر693پ. م برادر شوتورنهونته دوم
118 کوتیرنهونته سوم شاه انشان و شوش ? - ژوئیه692پ. م اکتبر693پ. م ژوئیه692پ. م پسر هلوشو این شوشینک
119 هومبان نومنه سوم شاه انشان و شوش ? - فوریه688پ. م ژوئیه692پ. م فوریه688پ. م پسر هلوشو این شوشینک
120 هومبان هلتش یکم شاه انشان و شوش ? - اکتبر681پ. م فوریه688پ. م اکتبر681پ. م پسر هومبان نومنه سوم(؟)
121 هومبان هلتش دوم شاه انشان و شوش ? - سپتامبر675پ. م اکتبر681پ. م سپتامبر675پ. م پسر هومبان هلتش یکم
122 اورتک این شوشینک شاه انشان و شوش ? - 663 پ. م سپتامبر675پ. م 663 پ. م برادر هومبان هلتش دوم
تمتی هومبان این شوشینک یکم شاه انشان و شوش ? - سپتامبر653پ. م 663 پ. م سپتامبر653پ. م برادر اورتک این شوشینک
124 هومبان نیکش دوم شاه انشان و شوش ? - 651 پ. م سپتامبر653پ. م 651 پ. م پسر اورتک این شوشینک
125 تمه ریتو شاه انشان و شوش ? - پس از 644/5پ. م 652 پ. م 649 پ. م پسر هومبان هپوئه پسر اورتک این شوشینک
126 آینده بیبی شاه انشان و شوش ? - پس از ژوئیه648پ. م 649 پ. م پس از ژوئیه648پ. م ?
127 هومبان هلتش سوم شاه انشان و شوش ? - پس از 644/5پ. م پس از ژوئیه648پ. م 644/5 پ. م پسر اته همیتی این شوشینک از آشوریان شکست خورد و اسیر شد.
128 تمه ریتو شاه انشان و شوش ? - پس از 644/5پ. م 647 پ. م 647 پ. م پسر هومبان هپوئه پسر اورتک این شوشینک
129 هومبان نیکش سوم شاه انشان و شوش ? - پس از 644/5پ. م 647 پ. م 647 پ. م پسر اته مره هلکی شاه رقیب
130 اومهولومه شاه انشان و شوش ? - ? 647 پ. م 647 پ. م ? شاه رقیب
131 ایندتو این شوشینک چهارم شاه انشان و شوش ? - ? 647 پ. م پس از پائیز646پ. م ? شاه رقیب
132 هومبان هپوئه شاه انشان و شوش ? - ? 647 پ. م 647 پ. م ? شاه رقیب
133 پائه شاه انشان و شوش ? - پس از 644/5پ. م پائیز646پ. م پس از 644/5پ. م ? شاه رقیب
134 شوتورنهونته سوم شاه انشان و شوش ? - ? پس از پائیز646پ. م ? پسر ایندتو این شوشینک چهارم پس از وی پادشاهی انشان به هخامنشیان منتقل شد. اما بازماندگان او تا زمان داریوش بزرگ هخامنشی بر شوش فرمان می‌راندند. نگاه کنید به فهرست شاهان ایلام

جنوبی بادشاہی (تقریبا 2700 سے 550 قبل مسیح تک)

ترمیم

گونیلا بادشاہی (2350 قبل مسیح سے 2300 قبل مسیح)

ترمیم
  1. هیداریدا (سن 2325 قبل مسیح)

مککان بادشاہی (2300 قبل مسیح سے 550 قبل مسیح)

ترمیم
  1. مننوداننو (سن 2300 قبل مسیح)

بادشاہی بشیمی (2100 سے 1900 قبل مسیح تک)

ترمیم
  1. ایلسورابی (تاریخ نامعلوم)
  2. ایبلوم (تاریخ نامعلوم)
  3. وراد-ننار (ار کے شاہ باشو سین کے ہم عصر)
  4. ایر-نانا (ار کے شاہ ایبی سین کے ہم عصر)
  5. شاه ناشناس (1930 قبل مسیح)

بادشاہت زبوم (21 ویں صدی قبل مسیح)

ترمیم
  1. ابومیسار (تاریخ نامعلوم)
  2. ابوک-ایو-بانی (تاریخ نامعلوم)
  3. نامعلوم بادشاہ (2064 قبل مسیح تک)
  4. شہلونی (2064 قبل مسیح سے نامعلوم تاریخ)

پارسوماش کی بادشاہی (710 سے 635 قبل مسیح تک)

ترمیم
شاہ باپ حکمرانی کا دورانیہ حکومت کے سال
ہخامنش 710 قبل مسیح سے پہلے
چشپش اول ہخامنش 25 ح 710 پ۔ م ح 685 پ۔ م
کبوجیه یکم چشپش ایک 15 ح 685 پ۔ م 660 پ۔ م
سائرس I. کبوجیه یکم 25 ح 660 پ۔ م ح 635 پ۔ م

سلطنت انشان (635 سے 550 قبل مسیح)

ترمیم
شاہ باپ حکمرانی کا دورانیہ حکومت کے سال
چیشپش دوم سائرس I. 25 سال تقریبا 635 سے 610 قبل مسیح
سائرس II چشپش ایک 25 سال 610 سے 585 قبل مسیح میں
کبوجیه دوم سائرس II 26 سال تقریبا 585 سے 559 قبل مسیح
سائرس عظیم سائرس III کبوجیه دوم 9 سال تقریبا 559 سے 550 قبل مسیح

شمال مغربی بادشاہت (2550 تا 521 قبل مسیح)

ترمیم

لولوبی (قبیلے) کی بادشاہی (2400 سے 650 قبل مسیح تک)

ترمیم
  1. اممشکوش (از حدود 2400 تا حدود 2400 پیش از میلاد)
  2. آنوبانی‌نی (حدود 2350 پیش از میلاد)
  3. ساتونی (حدود 2270 پیش از میلاد)
  4. ایریب (حدود 2037 پیش از میلاد)
  5. دآریآنام (حدود 2000 پیش از میلاد)
  6. ایک کی
  7. تار...دونی (فرند ایک کی)
  8. نور آداد (از 881 تا 880 پیش از میلاد)
  9. زابینی (حدود 881 پیش از میلاد)
  10. هوبآییآ (حدود 830 پیش از میلاد)
  11. دآبآ (حدود 715 پیش از میلاد)
  12. لارکوتلا (حدود 675 پیش از میلاد)

سلطنت گلزان (900 سے 820 قبل مسیح)

ترمیم
  1. نامعلوم بادشاہ (883 سے 880 قبل مسیح تک)
  2. اسآاو (850 قبل مسیح)
  3. اپود (834 سے 827 قبل مسیح)

اورارتوکی بادشاہی (860-585 قبل مسیح)

ترمیم
  1. آرام (858 سے 844 قبل مسیح)
  2. لوٹپیری (844 سے 834 قبل مسیح تک)
  3. سردوری اول (834 سے 828 قبل مسیح)
  4. اشپوینی (825 سے 810 قبل مسیح)
  5. مینو (810 سے 785 قبل مسیح)
  6. ارگشتی اول (785 سے 753 قبل مسیح)
  7. سردوری دوم (753-735 قبل مسیح)
  8. پہلے سردار (735-714 قبل مسیح)
  9. ارگشتی دوم (714 سے 680 قبل مسیح)
  10. دوسرے چیف (680-639 قبل مسیح)
  11. سردوری سوم (639-635 قبل مسیح)
  12. اریمنا (635 سے 629 قبل مسیح)
  13. تیسرا سربراہ (629-615 قبل مسیح)
  14. سردوری چہارم (615-595 قبل مسیح)
  15. چوتھا سردار (595-585 قبل مسیح)

منائیانکی بادشاہی (850 سے 611 قبل مسیح)

ترمیم
  1. ایرانزو (سن 728 قبل مسیح)
  2. آزرا (ولد ایرانزو)
  3. اولسونو (بیٹا ایرانزو)
  4. اخساری (ولد ایرانزو)
  5. وہ الکی (بیٹا اخساری)
  6. اریسی‌نی (ولد الکی کا بیٹا)

ماد بادشاہی (700 سے 550 قبل مسیح تک)

ترمیم
شاہ حکمرانی کا دورانیہ حکومت کے سال نوٹ
دَیاکّو 22 سال تقریبا 700 سے 678 قبل مسیح حکومت سے پہلے ، وہ اپنے دس کدخودہ میں تھا ، جو لوگوں میں انصاف کرتا تھا۔ذریعہ ذرائع کے مطابق ، وہ ایران کا پہلا بادشاہ سمجھا جاتا ہے۔
کیشتری / فریورٹش 53 سال تقریبا 678 سے 625 قبل مسیح وہ مادیوں کا دوسرا بادشاہ اور ڈیاکو کا بیٹا تھا ، جو اسوری کے ساتھ جنگ میں گیا تھا ، لیکن اس کی فوج اس کا مقابلہ نہیں کر سکی اور بالآخر وہ مارا گیا۔
ہووخشتره 40 سال 625 سے 585 قبل مسیح وہ تیسرا میڈیائی بادشاہ تھا جس نے بابل کے باشندوں کے ساتھ اتحاد کیا ، اسوریہ کے ساتھ جنگ میں جانا اور اس تہذیب کو ختم کیا۔ در حقیقت ، اسور کے حکمران ، جس نے مزاحمت کو نہیں دیکھا ، اس نے اپنے آپ کو اور اس کے اہل خانہ کو آگ میں جلا دیا۔ وہ لیڈیا کے ساتھ جنگ میں گیا اور جب سورج غروب ہوا تو دونوں لشکروں نے اسے خدا کا قہر سمجھا ، جنگ ختم کردی اور صلح کرلی۔ مزید برآں ، لیڈی حکمران نے اپنی بیٹی کی شادی استوٹوگو سے کردی تاکہ امن کو مزید ہم آہنگ بنایا جاسکے۔
ایشوویگو 35 سال 585 سے 550 قبل مسیح یونانی لوگ اس کو آسٹیج کہتے ہیں ، اس کے دور حکومت میں سائرس دوم چلا گیا اور اشٹوویگو اس کے ساتھ جنگ کرنے گئے۔ لیکن میڈیس کی فوج نے اسے سائرس کی فوج کے حوالے کر دیا۔ پھر سائرس نے ہمدان (ہیگمتینہ) پر فتح حاصل کی اور بہت دولت حاصل کی۔

هخامنشیان (559 تا 330 قبل مسیح)

ترمیم

سائرس عظیم کے اقتدار کے آغاز کے ساتھ ہی ، فارس کی سلطنت کا آغاز ہوا ، جو دنیا کی پہلی اور سب سے بڑی سلطنت ہے

نام دیهیمی اصل نام تصویر لقب پیدائش-موت آغاز شاہی احتتام شاہی رشتہ یاداشت‌
خاندان هخامنشی، 559 0 تا. 330 قبل مسیح'
139 کوروش بزرگ   شاه انشان، شاه پارس، شاه ماد، شاه بابل، شاه سومر و اکد و چهارگوشه جهان 600 پ. م - 530 پ. م 559 پ. م 530 پ. م پسر کمبوجیه یکم شاه انشان و ماندانه دختر آستیاگ شاه ماد در نبرد با ماساگت‌ها کشته شد. البته بنابر روایت هرودوت که چندان هم معتبر نیست و خود هرودت هم دراین باره توضیحات داده
140 کمبوجیه دوم شاه بزرگ، شاهنشاه ? - 521 پ. م 530 پ. م 522 پ. م پسر کورش بزرگ
141 بردیا تنوشیر شاه بزرگ، شاهنشاه ? - 522 پ. م 522 پ. م 522 پ. م پسر کورش بزرگ به دست بزرگان پارسی کشته شد.
142 داریوش بزرگ آرشام   شاه بزرگ، شاهنشاه 550 پ. م - 486 پ. م 522 پ. م 486 پ. م داماد کوروش بزرگ

پسر گشتاسپ پسر آرشام پسر آریارمنه پسر چیش پیش
143 خشایارشا   شاه بزرگ، شاهنشاه، شاه شاهان 519 پ. م - 465 پ. م 485 پ. م 465 پ. م پسر داریوش بزرگ و آتوسا دختر کورش بزرگ به دست اردوان رئیس گارد پادشاه کشته شد.
144 اردشیر یکم   شاه بزرگ، شاهنشاه ? - 424 پ. م 465 پ. م 424 پ. م پسر خشایارشای یکم
145 خشایارشای دوم اردشیر شاه بزرگ، شاهنشاه ? - 424 پ. م 424 پ. م 424 پ. م پسر اردشیر یکم به دست سغدیان کشته شد.
146 ? سغدیان شاه بزرگ، شاهنشاه ? - 423 پ. م 424 پ. م 423 پ. م پسر اردشیریکم به دست داریوش دوم کشته شد.
147 داریوش دوم وهوکه   شاه بزرگ، شاهنشاه ? - 404 پ. م 423 پ. م 404 پ. م پسر اردشیریکم
148 اردشیر دوم ارشک   شاه بزرگ، شاهنشاه 436 پ. م - 358 پ. م 404 پ. م 358 پ. م پسر داریوش دوم
149 اردشیر سوم وهوکه   شاه بزرگ، شاهنشاه ? - 338 پ. م 358 پ. م 338 پ. م پسر اردشیر دوم به دست باگواس کشته شد.
150 اردشیر چهارم آرش شاه بزرگ، شاهنشاه ? - 336 پ. م 338 پ. م 336 پ. م پسر اردشیر سوم به دست باگواس کشته شد.
151 داریوش سوم اردشاد   شاه بزرگ، شاهنشاه 380 پ. م - 330 پ. م 336 پ. م 330 پ. م پسر آرشام پسر گستهم پسر داریوش دوم به دست اردشیر پنجم کشته شد.
152 اردشیر پنجم بسوس   شاه بزرگ، شاهنشاه ? - 329 پ. م 330 پ. م 329 پ. م احتمالاً از بازماندگان اردشیردوم به دست اسکندر مقدونی کشته شد.

سلوقی سلطنت (از 324تا 249 قبل مسیح)

ترمیم
  1. سیلیوکس I (305 سے 280 قبل مسیح تک)
  2. اینٹیوکس اول (280 سے 261 ق م تک)
  3. اینٹیوکس دوم (261-246 قبل مسیح)

فرترکہ (300 قبل مسیح سے 200 قبل مسیح)

ترمیم
  1. بگداد اول
  2. وَهبَرز (وَهوبَرز)
  3. اردشیر اول
  4. وادفَرَداد یکم
  5. وادفَرَداد دوم
  6. گمنام بادشاہ

اشکانیان (250قبل مسیح تا 226عیسوی)

ترمیم

توضیح: ح علامت اختصاری حدود است.

نام تصویر حکمرانی کی مدت جد روداد
ارشک (پہلا اشک)   250 سے 247 ق م. فریاپد پارتھیان خاندان کا قیام
تیرداد اول(دوسرا اشک)   247 سے 211 ق م. فریپائڈ ، ارشک کا بھائی کے الحاق Gorgan ، بادشاہ کے ساتھ اتحاد کے Diodotus مغرب کی شکست Seleucus II، کے بادشاہ شام کا
اردون اول (تیسرا اشک) 211 سے 191 ق م. ترداد اول مادیوں کے خلاف مہم ، اینٹیوکس III کے ساتھ جنگ اور پیچھے ہٹنا ، اینٹیوکس کی فوج کے ذریعہ اناہیٹا کے ہیکل کو لوٹنا
فریاپت(چوتھا اشک) سن 191 سے 176 ق م. اردوان یکم امن
فرہاد اول (پانچواں اشک)   176 سے 171 ق م. فریاپت کھارکیف کے شہر تپورستان کی فتح
مہرداد اول (چھٹا اشک) 171-1377 م. فریاپ ، فرہاد اول کا بھائی۔ پارتھیان خاندان کے پھیلاؤ اور طاقت ، ڈیمٹریriس دوم کے ساتھ جنگ اور دیمیتریئس کی قید
فرہاد دوم (ساتواں اشک) 137–138 سے 128 ق م. مہرداد اول اٹیکس دی گریٹ کے ساتھ جنگ اور اس کی شکست ، اٹیکس عظیم کا دوبارہ حملہ اور اٹیکس کی شکست و قتال ، سیلیوسیڈ ریاست کا زوال
اردون دوم (آٹھویں اشک) 128 سے 123 ق م. فریاپٹ ، فرہاد دوم کے چچا یوحچی لوگوں کے ساتھ جنگ اور اردون کے زخمی اور موت
مہرداد دوم یا مہرداد کبیر (نویں اشک) 123 سے 87 ق م. ایرانی امور کا پرتھائی خاندان کا اختیار ، آرڈر اور تنظیم
گڈارز I 95 سے 90 ق م. گڈارز بغاوت اور اس کا مختصر دور
اُرُد یکم 90 سے 80 ق م. مہرداد دوم گارڈز اول کی حکومت کا خاتمہ ، ہاران کی جنگ میں رومی فوج کا کرشنگ
سیناٹروک (دسویں اشک) 76 یا 75 سے 70 ق م. فرہاد دوم کا بھائی مہرداد اول آذربائیجان کی فتح اور آرمینیائی دجلہ فرات کی لوٹ مار

ایلمائی (147 قبل مسیح سے 25 عیسوی)

ترمیم

وضاحت: ایچ تقریبا ایک مخفف ہے۔

  1. کامناسکارس I - میگاس سٹر (147-145 ق م) م)
  2. کامناسکیروس دوم۔ نیکوفرس (145–139 قبل مسیح) م)
  3. ایکونوپیس (139-138 صفحہ) م)
  4. تیکرانیس(138-132 قبل مسیح) م)
  5. داریوس (129 ق م) م)
  6. کامناسکارس III اور ملکہ انزاز (82-76 ق م) م)
  7. کامناسکیارس چہارم (-4 73--46 قبل مسیح) م)
  8. کامینسکرس پنجم (46-28 ق م) م)
  9. کامناسکر چھٹا (21 بجے شام) م - 1 م)
  10. کامناسکارس VII (1m - 15m)
  11. کامناسکیئرس ہشتم (15 میٹر - 25 م)

فارس کے بادشاہ (230 قبل مسیح سے 210 ء)

ترمیم

وضاحت: ایچ تقریبا ایک مخفف ہے۔ توضیح: ح علامت اختصاری حدود است.

نام تاریخ سکه خویشاوندی با شاه پیشین Note
1 دارایان یکم سال‌های پایانی قرن دوم پیش از میلاد   ؟ دست‌نشانده اشکانیان.
2 وادفرداد سوم سده اول پیش از میلاد   ؟ دست‌نشانده اشکانیان.
3 دارایان دوم سده اول پیش از میلاد   پسر وادفرداد سوم دست‌نشانده اشکانیان. جمله نوشته شده بر روی سکه: d’ryw mlk brh wtprdt mlk؛ دارایان شاه، پسر وادفرداد شاه
4 اردشیر دوم سده اول پیش از میلاد   پسر دارایان دوم دست‌نشانده اشکانیان. توسط برادرش وهشیر یکم کشته شد
5 وهشیر یکم سده اول پیش از میلاد   پسر دارایان دوم دست‌نشانده اشکانیان
6 پاکور یکم سده اول میلادی   پسر وهشیر یکم دست‌نشانده اشکانیان
7 پاکور دوم سده اول میلادی   ؟ دست‌نشانده اشکانیان
8 نامبد سده اول میلادی   پسر اردشیر دوم دست‌نشانده اشکانیان
9 نپاد سده اول میلادی   پسر نامبد دست‌نشانده اشکانیان
10 ناشناس سده اول میلادی   ؟ دست‌نشانده اشکانیان
11 وادفرداد چهارم سده دوم میلادی   ؟ دست‌نشانده اشکانیان
12 منچهر (منوچهر) یکم سده دوم میلادی   ؟ دست‌نشانده اشکانیان
13 اردشیر سوم سده دوم میلادی   پسر منچهر یکم دست‌نشانده اشکانیان
14 منچهر دوم سده دوم میلادی   پسر اردشیر سوم دست‌نشانده اشکانیان
15 نامشخص. احتمالاً پاکور سوم سده دوم میلادی   ؟ دست‌نشانده اشکانیان
16 منچهر (منوچهر) سوم سده دوم میلادی   پسر منچهر دوم دست‌نشانده اشکانیان
17 اردشیر چهارم سده دوم میلادی   پسر منچهر سوم دست‌نشانده اشکانیان
18 وهشیر دوم 206–210 میلادی   ؟ دست‌نشانده اشکانیان. آخرین شاه دودمان بازرنگی
19 شاپور سده سوم میلادی   برادر اردشیر یکم ساسانی دست‌نشانده اشکانیان
20 اردشیر پنجم (اردشیر یکم ساسانی) سده سوم میلادی   نخستین شاهنشاه ایران از دودمان ساسانی دست‌نشانده اشکانیان

میشان بادشاہی (127 قبل مسیح سے 222 ء تک)

ترمیم

وضاحت: ایچ تقریبا ایک مخفف ہے۔

  1. ہیسپاؤینس (127–124 قبل مسیح) م)
  2. اپوڈاکس (110–104 قبل مسیح) م)
  3. تیراوس اول (95-89 قبل مسیح) م)
  4. ہپوکریٹس دی مطلق العنان نائکروفس (81–80 قبل مسیح) م)
  5. تیراوسس دوم (-4-4۔-49 ق م) م)
  6. آرٹ باز (49-48 قبل مسیح) م)
  7. اتمبلوس اول (47۔24 ق م) م)
  8. تھیونیئس اول (19–18 قبل مسیح) م)
  9. اتمبلوس II (18 بجے م- 9 م)
  10. ابنرگاؤس اول (10۔23)
  11. اورباس اول (19–19 ء)
  12. اتمبلوس سوم (37–45 ء)
  13. تھیونیئسس دوم (46۔ 467 ء)
  14. تھیونیئس III (52-53 AD)
  15. اتمبلوس چہارم (54–65 ء)
  16. اتمبلوس پنجم (65–74 ء)
  17. اورباس دوم (73–80 ء)
  18. پاکور (80-102 ء)
  19. اتمبلوس VI (102-106 AD)
  20. تھیونیئس چہارم (110-113 AD)
  21. اتمبلوس ہشتم (114-117ع)
  22. مہرداد (131-151 ء)
  23. اورباس دوم (151-165 ء)
  24. ابنرگاؤس دوم (165–180 ء)
  25. اتمبیلس ہشتم (180–195 ء)
  26. میگا (195–210 AD)
  27. ابنرگاؤس III (210–222 AD)
شماره نام پادشاه دوران حکومت (میلادی) یادداشت ها
1 اردشیر بابکان 224–243 او در نبرد هرمزگان توانست

اردوان پنچم را بکشد و حکومت

اشکانی را برچیند. او سپاه

جاویدان را دوباره احیا کرد.

2 شاپور یکم 3/242–272 او به جنگ با والریانوس، امپراتور

روم رفت و وی را شکست داد و

اسیر کرد. او از مانی حمایت می

کرد و همین مسئله باعث مخالفت

روحانیون زرتشتی با او شد.

3 هرمز یکم 272–273
4 بهرام یکم 273–276 او مانی را کشت و از دروازه

جندی شاپور کرد.

5 بهرام دوم 276–293
6 بهرام سوم 293
7 نرسی 293–302 او از رومیان شکست خورد و

عهدنامه نصیبین بسته شد که به

واسطه آن پنج شہر در ساحل

راست دجله به رومیان واگذار شد.

8 هرمز دوم 302–310
9 آذرنرسی 310
10 شاپور دوم (ذوالاکتاف) 310–379 او به اعراب بحرین حمله کرد و آنها

را شکست داد و دستور داد کتف

های اسیران را سوراخ کنند و از

میان آنها ریسمان رد کنند.

11 اردشیر دوم 379–383
12 شاپور سوم 383–388
13 بهرام چهارم 388–399
14 یزدگرد یکم 399–421
15 بهرام پنجم (بهرام گور) 421–439 عشق بازی ها و شکارهای او

معروف است.

16 یزدگرد دوم 439–457
17 هرمز سوم 459–457
18 پیروز یکم 458–484
19 بلاش 484–488
20 قباد یکم 488–497 او ابتدا تصمیم گرفت از قدرت

نجبا و روحانیون بکاهد، برای همین

با مزدک متحد و از او حمایت کرد.

21 جاماسب 497–499 پس از آن که قباد با مزدک متحد

شد، روحانیون و نجبا قباد را از

سلطنت برکنار کردند و جاماسب را

بر تخت نشاندند و قباد را به زندان

فراموشی فرستادند و حبس کردند.

20 قباد یکم (پادشاهی مجدد) 499–531 پس از این قباد با بستن حیله ای از

زندان گریخت و به نزد هیاطله

پناهنده شد و به کمک او به ایران

بازگشت و دوباره پادشاه شد.

22 خسرو یکم (خسرو انوشیروان) 531–579 او که با مزدکیان مخالفت داشت،

آنان را به وضع فجیعی کشت.

23 هرمز چهارم (ترک‌زاد) 579–590
24 بهرام ششم (بهرام چوبین) 590–591 او یکی از سرداران خسرو پرویز

بود که بر او شورید و پادشاه ایران شد.

25 خسرو دوم (خسرو پرویز) 591–628 وقتی که بهرام چوبین بر او شورید،

نتوانست مقاومت کند و به امپراتور

روم، موریس پناهنده شد و با دختر

وی ازدواج، مریم، ازدواج کرد و با

کمک سپاهیان رومی به ایران

بازگشت و سلطنت را پس گرفت.

26 قباد دوم (شیرویه) 628
27 اردشیر سوم 628–630
28 شهربراز 630
29 خسرو سوم 630
30 جوانشیر 630
31 پوراندخت 630–631
32 گشتاسب بنده 631
33 آزرمی دخت 631
34 هرمز پنجم 631
35 خسرو چهارم 631
36 پیروز دوم 631
37 خسرو پنجم 631
38 یزدگرد سوم 632–651 آخرین پادشاه ساسانی، در جنگ

قادسیه تیسفون را از دست داد و

در سال 31 هجری توسط یک

آسیابان در مرو کشته شد.

خلفائے راشدین(632 تا 661 ء)

ترمیم
نمبر خلیفہ کا نام زندگی کا دور (AD) حکومت کا دورانیہ (م ع)
1 ابوبکر 573–634 632–634
2 عمر بن خطاب 586–644 634–644
3 عثمان بن عفان 576–656 644 - 656
4 علی ابن ابی طالب 600 - 661 656 - 661

ایران پر ان کا اقتدار 651 میں مسلمانوں کے ذریعہ ایران پر فتح کے بعد شروع ہوا اور امویوں کے اقتدار میں آنے کے ساتھ ہی اس کا خاتمہ ہوا۔

اموی خلفاء (662 تا 750 ء)

ترمیم
 
اموی سلطنت
خلیفہ زندگی خود مختاری
1 معاویہ ابن ابی سفیان 
 606–680

 662–680
2 یزید بن معاویہ 
 646–684

 680–684
3 معاویہ بن یزید 
 664–684

 684–684
4 مروان ابن الحکم 
 . . . . -685

 684–685
5 عبد الملک بن مروان 
 647–705

 685–705
6 ولید بن عبد الملک 
 . . . . -715

 705–715
7 سلیمان بن عبد الملک 
 . . . . -718

 689–718
8 عمر بن عبد العزیز 
 681–720

 718–720
9 یزید بن عبد الملک 
 691–724

 720–724
10 ہشام بن عبد الملک 
 690–743

 724–743
11 ولید بن یزید 
 709–744

 743–744
12 یزید بن الولید 
 . . . . -744

 744–744
13 ابراہیم بن الولید 
 . . . . -750

 744–745
14 مروان بن محمد 
 . . . . -750

 745–750

عباسی خلیفہ (750 سے 1258 ء)

ترمیم
فائل:عباسی سلطنت.PNG
عباسی سلطنت
شماره خلیفہ هجری قمری عیسوی یادداشت
1 ابوالعباس سفاح 131–136 750–754 نخستین خلیفه عباسی که با کمک

ابومسلم خراسانی به خلافت رسید.

2 منصور (خلیفه) 136–158 754–775 برادر سفاح، که ابومسلم خراسانی را

به قتل رساند که و همین مسئله باعث

بروز شورش هایی شد.

3 مهدی (خلیفه) 158–169 775–785
4 هادی (خلیفه) 169–170 785–786
5 هارون‌الرشید 170–193 786–809 مشهورترین خلیفه عباسی بود، که

جعفر برمکی وزیر او بود؛ وی که از

قدرت برمکیان هراس داشت ایشان را

به قتل رساند.

6 امین (خلیفه) 193–198 809–813 بدست طاهر ذوالیمینین کشته شد.
7 مأمون 198–218 813–833 وی علی بن موسی الرضا را به

ولایت عهدی برگزید و سپس او را

مسموم کرد و به قتل رساند.

8 معتصم 218–227 833–842
9 واثق 227–232 842–847
10 متوکل 232–247 847–861
11 منتصر 247–248 861–862
12 مستعین 248–252 862–866
13 معتز 252–255 866–869
14 مهتدی 255–256 869–870
15 معتمد (خلیفه) 257–279 870–892
16 معتضد 279–289 892–902
17 مکتفی 289–295 902–908
18 مقتدر (خلیفه) 295–320 908–932
19 قاهر 320–322 932–934
20 راضی (خلیفه) 322–329 934–940
21 متقی 329–334 940–944
22 مستکفی 334–336 944–946
23 مطیع (خلیفه) 336–363 946–974
24 طائع 363–381 974–991
25 قادر (خلیفه) 382–422 991–1031
26 قائم (خلیفه) 422–468 1031–1075
27 مقتدی (خلیفه) 468–487 1075–1094
28 مستظهر 487–512 1094–1118
29 مسترشد 512–530 1118–1135
30 راشد 530–531 1135–1136
31 مقتفی 531–555 1136–1160
32 مستنجد 555–566 1160–1170
33 مستضی 566–576 1170–1180
34 ناصر (خلیفه) 576–622 1180–1225
35 ظاهر (خلیفه) 622–623 1225–1226
36 مستنصر (بغداد) 623–640 1226–1242
37 مستعصم 640–656 1242–1258 آخرین خلیفه عباسی،که در زمان فتح

بغداد توسط هلاکو خان کشته شد.

گاوبارگان (642-760 ء)

ترمیم
  • گل گیلانشاہ
  • دابویہ
  • فرخان بزرگ
  • اسپہید دزمہر
  • فرخان کوچک
  • خورشید

باوندیان (655 تا 1349 ء)

ترمیم

کیوسیہ شاخ (655 سے 1000 عیسوی)

ترمیم
    • باو
    • سهراب یکم
    • مهرمردان
    • سهراب دوم
    • شروین یکم
    • شهریار یکم
    • شاپور
    • جعفر
    • کارن یکم
    • رستم یکم
    • شروین دوم
    • شهریار دوم
    • دارا
    • شهریار سوم

اسپہبدیہ شاخ (655 سے 1349 ء)

ترمیم
  • شہریار چہارم
  • کیرن II
  • روسٹم دوم
  • علی اول
  • روسٹم سوم
  • حسن یکم
  • اردشیر اول
  • رستم چہارم

کینخواریہ شاخ (1238 تا 1349 ء)

ترمیم
  • اردشیر II
  • محمد باوندی
  • علی دوم
  • یزدگرد باونڈی
  • شہریار وی
  • کیخسرو باوندی
  • شرف الملوک باونڈی
  • حسن باوندی

آل طاہر (821 تا 873 ء)

ترمیم
  • طاہر بن حسین (طاہر ذوالمینین)
  • طلحہ بن طاہر
  • علی ابن طاہر
  • عبد اللہ بن طاہر
  • طاہر بن عبد اللہ
  • محمد ابن طاہر ابن عبد اللہ

صفاریان (861 سے 1002 ء تک)

ترمیم
  • یعقوب لیث
  • عمرو لیث
  • طاہر بن محمد بن عمرویت
  • لیت بن علی بن لیت
  • محمد بن علی ابن لیتھ
  • احمد ابن محمد ابن خلف
  • خلف بن احمد

تبریزستان کے علوی (864 سے 928 ء)

ترمیم
 
علویان طبرستان
  • حسن بن زید
  • القائم
  • داعی الحق
  • حسن ولد مہدی
  • داعی صغیر

سامانی (819 تا 1004 ء)

ترمیم
  • اسماعیل ابن احمد ، جسے امیر ماضی (295-279 ہجری) کے نام سے جانا جاتا ہے۔ ق)
  • احمد شاہ اسماعیل ، امیر شاہد کا نام (301-259 ہجری) ق)
  • نصر ابن احمد ، کا نام امیر سعید (331-301 ھ) کے نام پر ہے۔ ق)
  • نوح ابن نصر ، کا نام امیر حامد (343۔3131 ھ) کے نام پر ہے۔ ق)
  • عبد الملک ابن نوح ، جس کا نام امیر رشید (350-343 ھ) تھا۔ ق)
  • منصور ابن نوح ، کا نام امیر صید (365۔350 ھ) کے نام پر ہے۔ ق)
  • نوح ابن منصور ، جس کا نام امیر رازی (387-365 ھ) تھا۔ ق)
  • منصور ابن نوح (389-387 ہجری) ق)
  • مونٹاسر سامانی (389-395 ہجری) ق)

آل زیاریان (931 تا 1090 ء)

ترمیم
    • مرداویج زیاری
    • وشمگیر
    • بیستون پسر وشمگیر
    • قابوس پسر وشمگیر
    • منوچهر پسر قابوس
    • انوشیروان پسر منوچهر

آل بویہ (933 ء سے 1062 ء)

ترمیم
 
آل بویہ
شاہی نام اصل نام تصویر عنوان موت کی پیدائش مملکت کا آغاز مملکت کا خاتمہ رشتہ نوٹ
آل بویہ فارس (933–1062)
عمادالدوله علی ابن بُویحید 891–949 934 949 لڑکا
عضد الدولہ فنا خسرو بن حسن   936–983 949 983 رُکن الدولہ کا بیٹا
عماد الدولہ کا بھتیجا
شرف‌الدوله ابوالفوارس شیرذیل 962–989 983 989 عضد الدولہ کا بیٹا
شمس الدولہ ابو کالیجار مرزبان 964–998 989 998 عضد الدولہ کا بیٹا
بہاءالدوله ابونصر فیروز   971–1012 998 1012 عضد الدولہ کا بیٹا
سلطان‌الدوله ابوشجاع 992–1024 1012 1024 بہا الدولہ کا بیٹا
عمادالدوله ابو کالیجار مرزبان   1011–1048 1024 1048 سلطان الدولہ کا بیٹا
ملک رحیم
شاہی نام اصل نام تصویر عنوان موت کی پیدائش مملکت کا آغاز مملکت کا خاتمہ رشتہ نوٹ
آل بویہ ری ، اصفہان ، ہمدان (935–1038)
رکن‌الدوله ابو علی حسن   898–976 935 976 لڑکا
فخرالدوله ابو الحسن علی 952–997 976 980 رُکن الدولہ کا بیٹا
مؤیدالدوله ابومنصور   941–983 976 983 رُکن الدولہ کا بیٹا
فخرالدوله ابو الحسن علی 976 997 رُکن الدولہ کا بیٹا
مجدالدوله ابو طالب رستم   993–1029 997 1029 فخر الدولہ کا بیٹا
شمس‌الدوله ابوطاہر   1021-؟ 997 1021 فخر الدولہ کا بیٹا
سماءالدوله ابو الحسن علی 1023-؟ 1021 1023 شمس الدولہ کا بیٹا
شاہی نام اصل نام تصویر عنوان موت کی پیدائش مملکت کا آغاز مملکت کا خاتمہ رشتہ نوٹ
آل بویہ عراق (945–1055)
معزالدوله ابو الحسن احمد 915–966 945 966 لڑکا
عزالدوله بختیار 943–979 966 979 معیز الدولہ کا بیٹا
عضد الدولہ ابوشجاع   937–983 977 983 رُکن الدولہ کا بیٹا
شرف‌الدوله ابوالفوارس شیرذیل 962–989 987 989 عضدالدولہ کا بیٹا
بہاءالدوله ابونصر   970–1012 989 1012 عضدالدولہ کا بیٹا
سلطان‌الدوله ابوشجاع 992–1024 1012 1021 بہا الدولہ کا بیٹا
مشرف‌الدوله ابو علی 1002–1025 1021 1025 بہا الدولہ کا بیٹا
جلال‌الدوله ابوطاہر 994–1043 1027 1043 بہا الدولہ کا بیٹا
ابو کالیجار مرزبان   1011–1048 1043 1048 سلطان الدولہ کا بیٹا
ملک رحیم 1058-؟ 1048 1055 ابو کالیجار کا بیٹا
قوامِالدوله ابوالفوارس
ابو منصور پولادستون

غزنوی (963-1187 عیسوی)

ترمیم

 

  • ناصرالدین سبکتکین : 367 ء سے 387 ہجری تک ق
  • اسماعیل ، سبکتین کا بیٹا : 387 میں کچھ مہینوں میں
  • سلطان محمود غزنی (محمود ابن سبطکین): سن 387 سے 421 ھ۔ ق
  • محمد ولد محمود : 421 سے 422 ہجری تک۔ ق
  • سلطان مسعود غزنوی (مسعود بن محمود): سن 422 سے 432 ہجری تک۔ ق
  • مسعود ، مسعود کا بیٹا
  • مسعود دوم ، بیٹا مودود
  • علی ولد مسعود
  • عبد الرشید ولد محمود
  • طغرل غاسب
  • فرخزاد ولد مسعود
  • ابراہیم ولد مسعود
  • مسعود سوم ، ابن ابراہیم
  • شیرزاد ولد مسعود
  • مسعود کا بیٹا ارسلانشاہ
  • بہرامشاہ ولد مسعود
  • خسروشاہ ولد بہرشاہ
  • خسرو شاہ کا بیٹا کھسرو ملک (غوریوں میں گرنے والا آخری غزنوی امیر تھا)

سلجوقی سلاطین (1029-1194)

ترمیم
فائل:Seljuks-005.png
سلجوق سلطنت
فائل:Seljuks-007.png
سلجوق سلطنت
بادشاہی نام اصل نام تصویر لقب پیدائش-موت آغاز شاهی احتتام شاهی رشتہ یادداشت
سلجوقیان 1029–1194
1 طغرل یکم محمد رکن الدین، ابو طالب، بیگ، سلطان 995–1063 1029 1063 پسر میکائیل پسر سلجوق
2 آلپ ارسلان محمد عضدالدوله، عضدالدین، ابوشجاع، سلطان 1039–1072 1063 1072 پسر چغری بیگ داود برادر طغرل یکم به دست سرباز اسیری کشته شد.
3 ملکشاه یکم حسن   جلال الدوله، جلال الدین، ابوالفتح، سلطان 1055–1092 1072 1092 پسر آلپ ارسلان به دست حشاشین کشته شد
4 محمودیکم ناصرالدین، ابو القاسم، سلطان 1086–1094 1092 1094 پسر ملکشاه یکم
5 برکیارق محمد رکن الدین، ابوالمظفر، سلطان 1080–1105 1094 1105 پسر ملکشاه یکم
6 ملکشاه دوم معزالدین، ابوالفتح، سلطان 1101 - ? 1105 1105 پسر برکیارق به دست محمدیکم خلع و نابینا شد
7 محمدیکم تپر غیاث الدین، ابوشجاع، سلطان 1082–1118 1105 1118 پسر ملکشاه یکم
8 سنجر احمد معزالدین، ابوالحارث، سلطان 1087–1157 1097 1157 پسر ملکشاه یکم
9 محموددوم مغیث الدین، سلطان 1104–1131 1118 1131 پسر محمدیکم
10 داود مغیث الدین، ابوالفتح، سلطان ? - 1132 1131 1132 پسر محموددوم
11 طغرل دوم رکن الدین، ابو طالب، سلطان 1109–1134 1132 1134 پسر محمدیکم
12 مسعود غیاث الدین، ابوالفتح، سلطان 1109–1152 1134 1152 پسر محمدیکم
13 ملکشاه سوم مغیث الدین، سلطان 1128–1160 1152 1153 پسر محموددوم
14 محمددوم غیاث الدین، ابوشجاع، سلطان 1128–1160 1153 1160 پسر محموددوم
15 سلیمانشاه معزالدین، ابوالحارث، سلطان 1118–1162 1160 1161 پسر محمدیکم خلع شد
16 ارسلان رکن الدین، سلطان 1134–1176 1161 1176 پسر طغرل دوم
17 طغرل سوم رکن الدین، ابو طالب، سلطان ? - 1194 1176 1194 پسر ارسلان کشته شد.

خوارزم شاہی سلطنت (1153 تا 1231 ء)

ترمیم

 


بادشاہی نام اصل نام تصویر عنوان پیدائش موت مملکت کا آغاز مملکت کا خاتمہ رشتہ نوٹ
خوارزمشاہیان (1153-1231)
قطب الدین محمد انوشتین غرجھے کا بیٹا
علاء الدین اتز ابوالمظفر 1097 / 1105–1156 1153 1156 قطب الدین محمد کا بیٹا
ایل ارسلان ابوالفتح 1171-؟ 1156 1172 اتز کا بیٹا
جلال الدین سلطان شاہ 1193- ارسلان قبیلے کا بیٹا
علاء الدین تکش 1200-؟ 1172 1200 ارسلان قبیلے کا بیٹا
علاؤ الدین محمد ابوالفتح   1220-؟ 1200 1220 اکیلا لڑکا
جلال‌الدین منکبرنی 1231-؟ 1220 1231 بیٹا محمد

ایلخانی (1256 تا 1356 ء)

ترمیم
 
نقشه[مردہ ربط] امپراطوری ایلخانان
بادشاہی نام اصل نام تصویر عنوان پیدائش موت مملکت کا آغاز مملکت کا خاتمہ صلہ نوٹ
ایلخانی (1256-1357)
ہلاکو خان   1217–1265 1256 1265 تولولی خان کا بیٹا
اباقاخان   1234–1282 1265 1282 ہلاگو کا بیٹا
سلطان احمد تکدر بن ہلاکو   1284-؟ 1282 1284 ہلاگو کا بیٹا ہلاک
ارغون خان ابن ابقہ   1258–1291 1284 1291 اباقا خان کا بیٹا
گیخاتو خان بن اباقا   1295-؟ 1291 1295 ابا خان کا بیٹا حکم کے ساتھ

بیدو خان

ہلاک

بیدوخان بن ترغان   1295-؟ 1295 1295 بذریعہ عامر نوروز

ہلاک

غزن بن ارغون محمود   1271–1304 1295 1304 ارغون خان کا بیٹا وہ اسلام اور اسلامی نام لائے

محمود کے لیے

اپنے آپ کو منتخب کریں۔

اولجیتو خدابندہ ابن ارغون   1280–1316 1304 1316 ارغون خان کا بیٹا
ابو سعید بہادر خان بن اولجاتیو   1305–1335 1316 1335 الجیتو کا بیٹا ان کی موت کے بعد ، الخانیٹ حکومت

یہ گرا اور ایران ٹوٹ گیا۔

ارپاگاون 1336-؟ 1335 1336
موسیٰ خان 1337-؟ 1336 1337
توگا تیمور خان 1353-؟ 1335 1353
محمد خان 1338-؟ 1336 1338
ساتی۔بیگ 1300–1345 1338 1339 الجایتو دختر
شاہ جہاں ایلخانی 1339 1340
سلیمان خان 1339 1345
انوشیروان عادل 1344 1356

مقامی سلطنتیں(1337 تا 1595 ء)

ترمیم

سربداران (1337 تا 1381 ء)

ترمیم
  • عبد الرزاق باشتینی
  • وجیہہ الدین امیر مسعود بشتینی
  • محمد آیتیمور
  • کلو اسفندیار
  • خواجہ شمس الدین ابن فضل اللہ
  • شمس الدین علی
  • پہلوان یحییٰ کربی
  • ظہیر الدین کربی
  • حیدر قصاب
  • مرزا لوط اللہ بشتینی
  • پہلوان حسن دامغانی
  • خواجہ علی معید

جلائر (1340-1432 عیسوی)

ترمیم

مظفریان یا آل مظفر (1314 1393 ء تک)

ترمیم
  • مبارزالدین محمد (59–718 / 58–1318)
  • شاہ محمود (76–759 / 74–1358)
  • عمادالدین احمد (1386-95 / 1384-93)
  • نصراالدین شاہ یحییٰ (95-764 / 1363-93)
  • بہادر بادشاہ
  • زین العابدین ابن شاہ شجاع (89-786 / 1384-87)
  • شاہ منصور (95–790 / 93–1388)

کیائی سلطنت (1389 تا 1595 ء)

ترمیم
  • گیلان میں کیان فیملی کے بانی ، سید عامر کییا ملاتی۔ حکومت (763–76) ھ میں
  • سید رضی کیا نے (729–799) ہجری سے حکمرانی کی۔
  • کارکیہ سید محمد اول نے (829-837) ہجری سے حکمرانی کی۔
  • کارکیا ناصر کیا (837-851) ہجری سے حکمرانی کی۔
  • کارکیا سلطان محمد دوم نے (: 851–883) ہجری سے حکمرانی کی۔
  • کارکیا مرزا علی

تیموری سلطنت (1370-1506 ء)

ترمیم
# پادشاه زندگی سلطنت نسبت با پادشاه قبلی
تولد (خورشیدی) مرگ (خورشیدی) طول عمر تاجگذاری (خورشیدی) پایان (خورشیدی) مدت حکومت
1 تیمور لنگ 715 783 68 سال و 9 ماه و 26 روز 748 783 35 سال بنیانگذار حکومت
2 پیرمحمد جهانگیر 753 785 32 سال 783 785 2 سال نوهٔ تیمور، پسر غیاث‌الدین جهانگیر
3 میران‌شاه 747 787 40 سال 783 787 4 سال پسر تیمور
4 خلیل سلطان 763 790 27 سال 783 787 4 سال پسر میران‌شاه
5 شاهرخ 756 825 69 سال 783 825 42 سال پسر تیمور
6 الغ بیگ 773 828 55 سال 790 828 38 سال پسر شاهرخ
7 سلطان ابراهیم میرزا 773 814 41 سال 794 814 20 سال پسر شاهرخ
8 محمد پسر بای‌سنقر ؟ 830 ؟ 826 830 4 سال نوهٔ شاهرخ، پسر بای‌سنقر
9 عبداللطیف میرزا 799 829 30 سال 828 829 1 سال پسر الغ بیگ
10 ابو القاسم بابر 801 836 35 سال 828 836 8 سال نوهٔ شاهرخ، پسر بای‌سنقر
11 عبدالله میرزا 789–790 830 40–41 سال 829 830 1 سال پسر ابراهیم میرزا
12 ابوسعید میرزا 803 848 45 سال سمرقند:830

هرات:838

سمرقند:848

هرات:848

سمرقند:18 سال

هرات:10 سال

پسر نوهٔ تیمور
13 میرزا شاه محمود 825 839 14 سال 836 836 چند هفته پسر ابو القاسم بابر
14 ابراهیم میرزا پسر علاءالدوله ؟ 838 ؟ 836 838 2 سال پسر نوهٔ شاهرخ، پسر علاءالدوله میرزا پسر بای‌سنقر
15 یادگار محمد میرزا ؟ 849 ؟ 848 849 1 سال پسر محمد پسر بای‌سنقر
16 حسین بایقرا 817 885 68 سال 848 885 37 سال نوهٔ نوهٔ تیمور

قراقویونلو (1378 تا 1469 ء)

ترمیم
  1. قرامحمد
  2. قرہ یوسف
  3. قرااسکندر
  4. جہانشاہ
  5. حسن علی ولد جہانشاہ

آق قویونلو (1378 تا 1501 ء)

ترمیم
  1. قرہ عثمان
  2. حمزہ
  3. نورالدین علی
  4. اوزون حسن
  5. سلطان خلیل
  6. یعقوب

صفوی سلطنت (1502 تا 1722 عیسوی)

ترمیم
 
نقشه[مردہ ربط] شاهنشاهی صفویه
قطار نام تصویر پیدائش / موت سلطنت پیشرو کے ساتھ تعلق نوٹ
1 شاہ اسماعیل اول۔   1487–1524 1502-1515 - 14 سال سے 38 سال کی عمر تک 24 سال کے لیے حکمرانی؛ جنگ کلدوران اپنے وقت کا ایک اہم ترین واقعہ ہے ، جو ایرانیوں کی شکست کے ساتھ ختم ہوا۔
2 شاہ طہماسیب اول۔   1514-1515 1525-1515 لڑکا دوسرا صفوید بادشاہ جس نے 54 سال تک حکمرانی کی ، اس نے دار الحکومت تبریز سے قزوین منتقل کیا۔
3 شاہ اسماعیل دوم   1537–1577 1576–1577 لڑکا
4 شاہ محمد خدابندہ 1532–1596 1577–1587 بھائی نکالا گیا.
5 شاہ عباس عظیم   1571–1629 1587–1629 لڑکا سب سے مشہور صفوید سلطان جس نے دار الحکومت قزوین سے اصفہان منتقل کیا۔ اس نے غزیلباش کی طاقت کو کم کیا اور شاہ سون فورس تشکیل دی۔
6 شاہ صفی   1611–1642 1629–1642 نوہ
7 شاہ عباس دوم   1632–1666 1642–1666 لڑکا
8 شاہ سلیمان   1645–1694 1666–1694 لڑکا اس کا نام صافی مرزا تھا اور انھیں پہلی بار شاہ صافی کا تاج پہنایا گیا تھا اور اس کے عہد حکومت کے دوسرے سال انھیں سلیمان کا تاج پہنایا گیا تھا۔
9 شاہ سلطان حسین   1668–1726 1694–1722 لڑکا اسے افغان شورش کا سامنا کرنا پڑا اور اسے محمود افغان نے بے دخل کر دیا اور پھر اسے اشرف افغان نے قتل کر دیا۔

ہوتکی سلطنت(1722-1729)

ترمیم
قطار نام تصویر پیدائش / موت سلطنت پیشرو کے ساتھ تناسب نوٹ
1 محمود افغان 60px ؟ - 1725 1722–1725 بانی اسے اشرف افغان نے معزول اور ہلاک کر دیا تھا
2 اشرف افغان ؟ - 1729 1725–1729 محمود کا کزن فرار ہونے کے دوران اسے بلوچیوں نے ہلاک کر دیا

صفوی سلطنت (1729-1735 ء)

ترمیم
قطار نام سلطنت پیشرو کے ساتھ تناسب نوٹ
1 شاہ طہماسپ دوم 1729–1732 شاہ سلطان حسین کا بیٹا اسے نادر شاہ نے معزول کر کے ہلاک کر دیا
2 شاہ عباس سوم 1732–1735 شاہ طہمساب دوم کا بیٹا چھ ماہ کی عمر میں ، اس کو نادر شاہ نے تخت نشین کیا اور نادر شاہ وائسرائے بن گئے اور کم عمری میں ہی اسے رضا قلی مرزا نے قتل کر دیا۔

افشاریان (1735-1750 ء)

ترمیم
 
نقشه[مردہ ربط] شاهنشاهی افشاریه
قطار نام تصویر پیدائش / موت سلطنت پیشرو کے ساتھ تناسب نوٹ
1 نادر شاہ   1688–1747 1735–1747 افشاریائی خاندان کا بانی اسے عادل شاہ اور اس کے کمانڈروں نے مارا تھا
2 عادل شاہ 1723–1748 1747–1748 نادر شاہ کا بھتیجا اسے ابراہیم شاہ نے قتل کیا تھا
3 ابراہیم‌شا ؟ - 1748 1748–1748 بھائی عادل شاہ اسے شاہ رخ مرزا نے مارا تھا
4 شاهرخ‌میرزا 1733–1796 1748–1750 نادر شاہ کا پوتا سن 1750 سے لے کر 1796 تک وہ خراسان کا واحد حکمران رہا جب تک کہ وہ آحم محمد خان قجر کے حکم سے قتل نہ ہوا۔

زند خاندان (1750-1794)

ترمیم
 
نقشه[مردہ ربط] شاهنشاهی زندیان
قطار نام تصویر پیدائش / موت سلطنت پیشرو کے ساتھ تناسب نوٹ
1 کریم خان زند   1707–1779 1750–1779 زندیانی خاندان کا بانی
2 ابوالفتح‌خان زند ؟ - 1779 1779 کریم خان زند کا بیٹا
3 محمد علی خان زند ؟ - 1779 1779 کریم خان زند کا بیٹا قتل کیا گیا تھا
4 سدیگ خان زند ؟ - 1781 1779–1781 کریم خان زند کے بھائی
5 علی مراد خان زند ؟ - 1785 1781–1785 کریم خان زند کی بھتیجی
6 جعفر خان زند ؟ - 1789 1785–1789 صادق خان زند کا بیٹا
7 صیدمرادخان زن ؟ - 1789 1789 علی مراد خان زند کی کزن
8 لطفعلی‌خان زند   1769–1794 1789–1794 جعفر خان زند کا بیٹا وہ آغا محمد خان قجر کے حکم سے مارا گیا تھا

قاجار (1794-1926)

ترمیم
 
قاجار شاہی نقشہ
فائل:ایران تے افغانستان 1849.PNG
قطار نام تصویر پیدائش / موت سلطنت دور حکومت پیشرو کے ساتھ تعلق نوٹ اہم کام
1 آقا محمد خان قاجار   1742–1797 1794–1797 3 سال - ہلاک قاجار خاندان کا قیام۔ تبلیسی کی فتح۔
2 فتحعلی شاہ   1834–1772 1797–1834 37 سال بھتیجے کے قتل ابراہیم خان Kalantar ایران اور روس کے پہلے دور - جنگ - گلستان ٹریٹی - - ایران اور روس جنگوں کے دوسرے دور ترکمانچای معاہدہ .
3 محمد شاہ   1808–1848 1834–1848 14 سال نوہ فرہانی کے نائب کا قتل - ازرناح رومی معاہدہ۔
4 ناصرالدین شاہ  

/img>

1831–1896 1848–1896 48 سال لڑکا ہلاک امیر کبیر کا قتل - پیرس معاہدہ - تمباکو کی تحریک ۔
5 مظفرالدین شاہ   1853–1907 1896–1907 11 سال لڑکا ڈارسی اسکور - آئینی تحریک ۔
6 محمدعلی شاہ   1872–1925 1907–1909 2 سال لڑکا نکالا گیا پارلیمنٹ کو توپ سے بند کرنا۔ چھوٹا ظلم و ستم
7 احمد شاہ   1898–1930 1909–1926 17 سال لڑکا نکالا گیا شیخ فضل اللہ نوری کا قتل۔ پہلی جنگ عظیم - عظیم قحط - خاندان کا خاتمہ (1304)۔
کل 1794–1926 132 سال

پہلوی (1926-1979)

ترمیم
 
نقشہ شاہ پہلوی دور پہلوی 1305 سے 1356 شمسی
قطار نام تصویر پیدائش / موت سلطنت اصول کی لمبائی پیشرو کے ساتھ تناسب نوٹ
1 شاہ رضا   24 اسفند 1256 - 4 مرداد 1323 4 مئی 1305 - 24 ستمبر 1320 15 سال - ایران پر اتحادی حملہ اور اس کا استعفیٰ اور جلاوطنی ۔
2 شاہ محمد رضا 4 ابان 1298 - 5 اگست 1980 25 شهریور 1392 - 22 بهمن 1397 37 سال لڑکا بادشاہت کا خاتمہ ایران میں 1979 کے انقلاب کے بعد ہوا۔
کل 1304–1357 52 سال

متعلقہ موضوعات

ترمیم
  1. ^ ا ب
  2. ↑
  3. ^ ا ب
  4. ↑
  5. ↑
  6. ^ ا ب پ
  7. ^ ا ب
  8. ↑

کتابیات

ترمیم

Error in Webarchive template: Empty url.

سانچہ:پایان چپ‌چین سانچہ:شاہان ایران سانچہ:تاریخ ایران کی دستاویزات سانچہ:موضوعات ایران

اخذ کردہ از «https://ur.wikipedia.org/w/index.php?title=ایرانی_سلطنتیں&oldid=6081465»